Altolamprologus Calvus

     Altolamprologus calvus Afrika kıtasının Tanganyika Gölü’nün muazzam güzellikteki balık türlerinden birisidir. Tanganyika gölünün hemen hemen her kısmında görülmekle birlikte, genellikle  dip kısımdaki derin kayalık bölgelerde hayatlarını sürdürmektedirler.Anotomi olarak yassı bir kafa ve vücut yapısına sahip olduklarından dolayı en ufak ağaç ve kaya aralarına saklanabilir ve aralardaki ufak canlılarla beslenebilirler.Beslenme olarak özlerinde tam bir avcılardır.Genellikle karanlık gece ortamında kendilerinden boyca daha ufak balıklarla avlanırlar.Tabiatlarında erkeklerinin boy olarak 15-16cm’ye kadar büyüdükleri kanıtlanmakla beraber, akvaryum ortamlarında gelişenlerde ise bu büyüklükte calvus görmek oldukça nadirdir.Akvaryum ortamında doğup büyüyen calvusların genel olarak ortalama yetişkin boyları ; erkekler 11-12cm iken dişiler  8-9 cm olmaktadırlar.
    


     Calvus ‘un bir çok değişik türü bulunmaktadır.Ülkemizde en çok yaygınlaşmış türleri, Calvusun yalnızca bir kaç örneğidir.(Ör: Black Pectoral, Sarı, Black Congo..).Bu varyasyonlarından akvaryum ortamında aynı tankta birden fazla tür bulundurulması çaprazlanmaya neden olduğundan dolayı tek tür olarak beslenilmesi tavsiye edilir.Altolamprologus Calvuslar genellikle Altolampropogus Compressiceps  türleri ile karıştırılmaktadırlar. Aralarındaki farklar çok ufaktır ve ayırt etmek oldukça zordur. Genel olarak incelendiği zaman iki türünde kafa ve çene yapılarının farklılık gösterdiği ortaya çıkmaktadır. Ülkemizde bulunan calvus türlerine gelince , bir çok türü bulunan bu cinsin en yaygın türleri sarı ile siyah türleri ve bunların çeşitleridir. Ekonomik açıdan bakıldığı taktirde siyah calvuslar, sarı calvuslardan daha pahalıdır, bunun en büyük faktörü siyah calvus türlerinin tank ortamına daha zor adapte olup, üremelerinin bununla doğru orantıda gitmesinden kaynaklanmaktadır. 
     

     Altolamprologus calvusun beslenme tarzına gelince; Altolamprologus calvus tabiatlarında etçil ve protein değeri yüksek besin tüketmektedir, calvusların bu gereksinimlerini karşılamak için akvaryum ortamında protein değeri yüksek, kaliteli etçil cichlidler için hazırlanmış yemlerin kullanımlası önerilmekle birlikte ; artemia, mikrokurt gibi canlı yemlerde eksik edilmemelidir. Calvuslara haftada bir yada iki kez olmak üzere ince kıyılmış ve haşlanmış dana yüreği verebilirsiniz. Ancak  balıklarınızın tüm bu yüksek proteinli besinlerden yorulan bağırsaklarını dinlendirmek açısından haftada bir gün ya hiç yemleme yapılmamalı yada çok az bir şekilde sadece bitkisel yem verilmelidir.
     Calvuslarda uygun tank ortamı nasıl hazırlanılır, tank arkadaşları olarak hangi türler seçilmeli? Sorusunun cevabı olarak: Calvus beslerken dikkat ediceğiniz şey ortamın doğallığı ve bol kayalıktır. Tank olarak çok geniş alan istemezler ancak kolonide birden fazla erkek bulunmakta ise tankın boyutuda ona göre arttırılmalıdır ki ölümle sonuçlanabilecek kavgalar yaşanmasın. Tankın içine akvaryumda bulunan dişi sayısı kadar deniz kabuğu konulmalıdır ki dişiler yumurta dökmek için alan bulabilsinler. Kabuk seçimine gelince; kimileri calvuslarını lale mercanında daha rahat ettiğini ve düzenli olarak yavru aldığını söylerken , kimileri ise deniz kabuklarının yerini hiç bir şeyin tutamayacağını söylemektedir. Bence yapıcağınız en iyi şey ,hem lale mercanı hemde deniz kabuğunu tanka koyup balıklarınızın bu tercihi yapmalarını beklemek olucaktır. Lale mercanı ve kabuk seçimindeki bir diğer can alıcı nokta ise dişinin girip yumurta döküceği alana erkeğin giremiyeceği dar bir girişi olmasına özen gösterilmelidir. Aksi taktirde erkek dişiyi rahatsız edip yumurtaları yeme girişiminde bulunacaktır. Kum seçimine gelince, üreme zamanlarında dişiler kabukların alt kısımındaki kumu akvaryumun camı çıkana kadar kazdıklarından dolayı ince taneli kum balıkların kum kazmalarındaki rahatlıkarı açısından uygun olucaktır. Akvaryumdaki tank arkadaşlarını seçerken ise öncelikle calvuslar beslenmeleri açısından etçil olduklarından dolayı tank arkadaşları da aynı tür besin tüketmelidir ki yemlemede sorun yaşanmasın.Örneğin calvusu tropheus, eretmodus, marlieri gibi otçul cichlidlerle beslenmesinde birçok kişi bir sorun görmesede,  bence bu gibi durumlar diyetleri açısından hayvanlara büyük zorluklar çektirilmekten öteye gitmemektedir. Calvuslarla en uyumlu şekilde yaşayan türlere gelince, kendi kanımca Cyprichromis Leptosomalardır. Nedeni ise hem beslenme şartları açısından aynı ihtiyaçlara sahipler, hemde akvaryumu kullanış açıları bakımından farklılık gösterdiklerinden dolayı ,yer, alan vs..gibi konuda birbirlerine sataşmazlar ve akvaryumda bu gibi nedenlerden dolayı kaos yaşanmaz. Leptosomalar suyun orta kısımlarında yüzmekten hoşlanan koloni balıklarıdır, calvuslar ise suyun derinliklerinde kayaların ve deniz kabuklarının bulunduğu ortamlarda hayatlarını sürdürmekten hoşlanan balıklardır. Cyprichromis Leptosoma dışında calvuslarla beslenmesinde sakınca olmayıp önerilebilecek diğer türlere gelince bunlar ; Neolamprologus Leleupi, Daffodil Pulcher,  Cyphotolipia Frontosa türleri calvuslarla aynı tankta sorunsuzca bakılabilecek türlerin başında gelir, hatta bakılan türlerden gerekli şartlar sağlandığı taktirde yavru bile alınabilir.
      
    
     Calvuslarda üreme konusunda dikkat edilecek en önemli husus ; Tankınızın boyutu eğer yeteri kadar elverişli değil ise asla ama asla aynı tankta iki adet erkek bulundurmayın.  Calvus erkekleri çok eşlilerdir.Akvaryumda bulunan herhangi bir dişi calvusu başka erkeklerle paylaşmak istemeyecekleri için erkekler arasında büyük kavgalar yaşanmaktadır, bu kavgalar farkedilip baskın olan erkeğin yanındaki pasif erkek tanktan ayrılmaz ise sonuç pasif erkeğin baskın erkek taradından ölümüne kadar gider. Calvusların üremeleri için ne yapmalıyız? Öncelikle dişi erkek sayısını orantılamalıyız. Geniş olmayan akvaryumlar için 1 erkek  , 2 veya 3 adet dişi ideal olucaktır. Ancak tankınız 250lt ve üstünde ise 2 -3 erkek , 8-9 dişilik büyük bir koloni kurabilirsiniz. Tankta dişilerin yumurtalarını yapıştırıp, onları dış etkenden koruyabilmeleri için dişi sayısı kadar tanka erkeklerin giremeyeceği, sadece dişilerin sığabilecekleri boyutta deniz kabukları yada lale mercanları yerleştirmelisiniz. Dişilerin kabuk içine yumurta döktüğünü nasıl anlarım, kabuğu ne kadar sürede ayırmalıyım? Sorusunun cevabı, calvuslar sabır isteyen balıklardır. Yukarıda yazılan şartları uygulayıp,  tankınızda gereken koşulları sağlayıp sağlıklı bir koloni kurduğunuzda balıklarınızda yumurtlama, üreme belirtilerini anında da görebilirsiniz, 1-2 ay sonrada görebilirsiniz ancak sabır ettikten sonra istediğiniz ödülü size fazlasıyla vericeklerdir. Calvuslar sahiplerini şaşırtmayı seven balıklardır. Hiç beklemediğiniz bir anda dişinizin kabuğun girişini tepetaklak bir şekilde kilitlediğine şahit olabilirsiniz. Tankta bulunan dişiler dikkatli izlendiklerinde üreme zamanlarının ne zaman gelip ne zaman bulunduğu kabuğun ayrılması gerektiğini vs. rahatlıkla belirleyebiliyorsunuz.. Öncelikle dişileriniz kendilerine ait olan kabukları sahiplenip, yem yemek için sadece kabuk yanına düşen yemlerle yetiniyorsa, kabuktan bir saniye bile ayrılmayıp kabuğun yanına yaklaşanlara yada yanından geçenlere sert davranıyorsa, kabuğun yakınlarını ise erkek calvusunuz sahiplenmiş ve arada sırada kabuğa girme çalışmalarına yelteniyorsa; anlayın ki tankınıza yeni misafirler geliyor.. Yavruların bulunduğu kabuğu ne zaman , nasıl ayırabilirsiniz? Dişinin kabuğa yada lale mercanına yumurtladığından emin olduktan sonra üzerinden yaklaşık bir hafta - 10 günlük bir süreç  geçirip, dişi kabuktan yem yemek için kısa süreliğine ayrıldığı anda kabuğu tanktan çıkartmalısınız. Ayırıp başka tanka aldığınız kabuğun iç kısmına her gün yeni çıkmış taze artemia vermelisiniz. İşte işin en zevkli kısımı, bütün bu yazanlar uygulandıktan kısa bir sure sonra kabuğun içinden minik minik gözler sizlere bakıyor olucaklardır. Yavrulara her gün artemia vermelisiniz ,asla ihmal etmemelisiniz. Çünkü calvuslar zaten anatomik olarak ve doğalarında geç gelişen (yılda sadece 2-2.5cm) bir tür oldukları için artemia büyümelerindeki hızın artmasında daha da yardımcı olucaktır.
     Altolamprologus Calvus alırken dikkat edilmesi gereken noktalar. Sağlıklı bir balık beslemeyi kim istemezki? Sağlıklı bir calvus almak istiyorsanız balığınızı almadan önce dikkat edilecek hususlar şunlardır: Öncelikle alıcağınız balığı uzun uzun gözlemleme zamanınız var ise izlemenizde fayda vardır. Bunun nedeni, alacağınız balığın yüzgeçlerinde herhangi bir deformasyon, erime, büyük kavgalardan dolayı oluşmuş geniş çaplı yüzgeç yırtıkları, deri enfeksyonları vs. gibi durumları gördüğünüzde bunlara bağlı olarak balığın tank ortamındaki sosyal davranışlarını izlemelisiniz ki evinize alıcağınız balık diğer balıklarınızla nasıl bir uyum içerisinde olucaktır, aldığınız balık kendisiyle birlikte hastalık götürüp evdeki balıklarınızıda tehlikeye atarmı, atmazmı bilmeniz gerek. Bunlar hemen hemen her balığı almadan önce dikkat edilmesi gereken durumlar, birde hemen hemen sadece calvuslara özgü sorunlar çıkabiliyor. Ör: çene çıkması , (ağız yapısının bozukluğu) Öncelikle bu durumun her hangi bir hastalık belirtisi olmadığını belirtmek isterim. Ağız yapısı bozuk olan calvuslarda sosyal davranışları açısından olsun , üremeleri açısından olsun herhangi bir sorun gözlenmemekle birlikte tek dezavantajlarının tank ortamında estetik olarak hoş durmamaları ve yem yiyememelerinden kaynaklanan ölümlerdir. Onun dışında tank ortamında iki erkek arasında çıkan sert kavgalar sonucunda oluşan çene çıkmaları, ağızı kapatamama gibi durumlarda ise balık ağızı ile yem yakalayıp kapatamadığından dolayı balığın yem yememesi onu ölüme sürükleyeceği için bu tarz balıklar alınmamalıdır. Bir diğer dikkat edilecek husus balıklarda bulunan iç ve dış parazitlerdir. Bir balığın İç parazit olup olmadığı nasıl anlaşılır? İç parazit kaba olarak anlatılması gerekirse; balığın dışkısının şeffaf, beyazımsı bir renkte çıkması ve canlının karın kısmının içine çökmesi, bu hastalığa tanı olarak konulmaktadır. Bu tür balıkları almanız durumunda balığa harcadığınız para kadar ilaçlarada harcamanız gerekiceğinden ötürü almamanızda fayda vardır. Dış parazite gelince ise, balığın gövde kısmında (genellikle yan yüzgeçlerinde) asılı olarak iplik gibi bir görüntü oluşturan minik asalaklardır. Bunlar bir cımbız vs. yardımıyla balığın vücudundan yada yüzgeçlerinden balığa zarar vermeden alınmalıdır. Calvus alırken dikkat edilecek hususların en önemlilerini yukarıda belirttim ancak bunlar belli başlı sorunlardır, bunların dışında diğer tüm balıklarda gözlemlenen hastalıkların tamamı calvuslarda da görünebilir. Onun için calvus veya herhangi bir balık almaya karar verdiyseniz balıkların hastalıkları ile ilgili dökümanları, makaleleri vs. yazıları okumanızda fayda vardır.

    
     Calvuslar hakkında kendi deneyimlerimden bir kaç kesiti sizlerle paylaşmak istiyorum. 6 yıl amatörce, son 3 yıl ise profösyonelce olmak üzere toplam 9 yıldır uğraşmış olduğum bu  hobi içerisinde en gizemli, izlemesi en zevkli, sosyal yaşantıları en ilgi çekici ve bir o kadarda dış görünüşü ve anatomisi ile göz alıcı güzellikte olan balık Altolamprologus Calvus’un benim için çok farklı yeri vardır. Bu türü beslemeye başladığımda 250ltlik tankta 16 adet değişik tanganyika cichlid türü ile birlikte bir çift olarak bakıyordum. Diğer balıklar ile herhangi bir sorun yada kavga gibi girişimleri hiçbir zaman olmadı oldukça barışçıllardı. Uzun süreler tankım bu şekilde kaldıkltan sonra tankımda doğallık ve balıkların sadece kendi türleri arasında davranışlarını merakımdan dolayı tankımdaki bütün balıklarımı elimden çıkarttım ve tek tür beslemeye karar verdim. Verdiğim balıkların içinden sadece Calvuslarım duruyordu tankımda. Elimde bulunan 2 adet calvusumun yanına başka illerden olsun, kendi bulunduğum çevreden olsun büyük araştırmalar sonucunda 9 adet daha calvus aldım ve toplam 11 adetlik damızlık bir red fin calvus kolonim oldu. İlk zamanlarda karma akvaryumdan direk tek türe geçince keşke bozmasaydım, eski balıklar daha güzeldi, bunlarda ne böyle, hiç kımıldamıyorlar vs.. gibi yakınmalarım olmuştu, ancak balıkları daha dikkatli izleyince kendi aralarındaki sosyal davranış, yeri geldiğinde tek bir kabuk, dişi için yapılan kavgalar, tank içerisinde bulunan  ve kayaların deliklerinin arasına saklanan o minik calvus yavruları sizi büyüsü ile bu balıklardan vazgeçemiyeceğiniz bir hale getiriyor. İlerleyen zamanlarda balıklarınızın üremelerini doğal olarak bekliyorsunuz ancak onlar size sürpriz yapmaktan büyük bir zevk duyuyormuşcasına hiç beklemediğiniz anlarda bu gibi durumları ortaya çıkartıyorlar.Bunun için balıklarınızdan yavru almayı tamamen oluruna bırakırsanız, balıklarınızın size yapılacakları sürpriz, beklemediğiniz bir anda sizi dahada mutlu edicektir. Calvuslara tankıma ilk koyduğum ve tek tür olarak beslemeye başladığım anda pek ısınamasamda şu anda vazgeçemeyeceğim ve beslemekten bıkmayacağım tek türdür.